Gliczarów Górny
Gliczarów Górny to niewielka wieś w Polsce usytuowana w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Biały Dunajec. Składa się z pięciu osiedli: Jurzyste, Matygówka, Bartków Wierch, Fiśkowa Dolina, Dziadkówka. Leży na Pogórzu Gliczarowskim, tworzonym przez długie grzbiety ułożone południkowo. Jest jedną z najwyżej położonych miejscowości na Podhalu i w Polsce. W pobliżu znajdują się miejscowości takie jak: Gliczarów Dolny (Gliczarów Dolny jest starszą częścią Gliczarowa, młodszy jest Gliczarów Górny), Biały Dunajec, Poronin i Bukowina Tatrzańska. Etymologia nazwy jest niejasna, wskazuje się na jej dwa źródła. W pierwszym przypadku badacze powołują się na język pasterzy wołoskich, w którym słowo „glicza” oznaczało miejsce, gdzie wiał silny wiatr; natomiast w języku niemieckim „Gletscher” określa lodowiec.
Turystyka
Gliczarów Górny to miejsce cieszące się zainteresowaniem wśród turystów. Regularnie odbywają się tu imprezy o charakterze kulturalno-rozrywkowym (np. Festyn Gliczarowski 15.VIII, Dożynki). Miłośnicy górskich wędrówek mogą skorzystać z dostępnych tras i szlaków turystycznych. Między innymi przez Gliczarów przebiega Szlak Wolnościowy z Chochołowa do Niedzicy, który w dalszej części łączy się z innymi trasami. Przebiega także trasa spacerowa: Biały Dunajec – Stołowe –Gliczarów Górny – Gliczarów Dolny – Wojtusiców Wierch – Biały Dunajec – Kuny ( 3,5 godz.). A wielbicieli dwóch kołek zainteresuje szlak rowerowy: Biały Dunajec – Gliczarów Dolny – Gliczarów Górny – Biały Dunajec. Długość ok. 15 km.
Warto zobaczyć
- Kościół Katolicki pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego zbudowany w stylu tatrzańskim
- Szlak łączący kilkanaście drewnianych rzeźb – kapliczki, krzyże, świątki, wybitnego ludowego twórcy z Gliczarowa Wojciecha Kułacha Wawrzyńcoka, który żył w XIX wieku.
- Przepiękną panoramę Tatr
- Kaplicę p.w. Św. Jana Chrzciciela w Gliczarowie Dolnym
Gliczarów Górny leży nieco na uboczu, pomiędzy Białym Dunajcem, Poroninem a Bukowiną Tatrzańską. Część szlaków i tras spacerowych jest oddalona od miejscowości i należy liczyć się z dłuższym spacerem lub podjechać busem np. do Zakopanego gdzie ma swój początek wiele tras.
Zima
Wielbiciele zimowych sportów mają w Gliczarowie Górnym do dyspozycji stok narciarski.
Stacja Narciarska „U Steni” w Gliczarowie Górnym:
3 wyciągi o łącznej długości trasy zjazdowej ponad 1000 m
● 1. wyciąg orczykowy, długość 500 m, różnica poziomów 85 m, przepustowość 900 os./godz., stopień trudności: dla zawansowanych
● 2. wyciąg orczykowy, długość 400 m, różnica poziomów 80 m, przepustowość 720 os./godz., stopień trudności: łatwy
● 3. wyciąg orczykowy, długość 100 m, dla dzieci, na ogrodzonym bezpiecznym terenie, pod opieką instruktorów
Trasy rozpoczynają się w Fiśkowej Dolinie i kończą na Dziadkówce (ok. 1000 m n.p.m.), Na ich ostatnim odcinku turyści mogą podziwiać przepiękną panoramę Tatr. Stacja narciarska otwarta jest od godz. 8.00 do godz. 22.00. Wyciągi narciarskie są sztucznie zaśnieżane, codziennie ratrakowane, a także oświetlone, nagłośnione oraz obsługują system kart magnetycznych. Można zapisać się do szkółki narciarskiej lub snowboardowej. Niedaleko stacji znajduje się zaplecze gastronomiczne, a także bardzo dobrze utrzymane i oświetlone parkingi, wypożyczalnie sprzętu narciarskiego i snowboardowego oraz sklep sportowy. Na miejscu możliwość serwisowania sprzętu (narty, snowboard).
W Gliczarowie organizowane są również liczne atrakcje saneczkarskie i kuligi. Mogą w nich wziąć udział osoby indywidulane i grupy zorganizowane. Turyści kochający rywalizację, mogą wziąć także udział w organizowanym co roku Rajdzie Narciarskim o Puchar Gliczarowa.
Demografia
Gliczarów Górny zamieszkuje 818 osób.
Historia i kultura
Początków Gliczarowa należy szukać już w pierwszej połowie XVII wieku. Wtedy to była przeprowadzona na Podhalu akcja kolonizacyjna, którą prowadził starosta Stanisław Witowski. Dzięki temu powstało wiele nowych miejscowości: Witów, Dzianisz, Groń, Obidową, Białkę, Bukowinę, Brzegi, Olczę, Poronin, Ząb, a także Gliczarów. Marcin Bafia był zasadźcą, natomiast jego syn Andrzej zyskał uznanie u króla Jana Kazimierza, od którego otrzymał przywilej na sołectwo w„GleycaroObyczaje i strój są po dziś dzień powodem do dumy dla górali z Podhala.wie”.Wieś lokowana była na prawie wołoskim, stąd wiadomo, że głównym zajęciem pierwszych mieszkańców była hodowlą owiec i rolnictwo. Po drugiej wojnie światowej wieś została administracyjnie podzielona na dwie części: Gliczarów Dolny i Gliczarów Górny.
Gliczarów Górny należy do regionu podhalańskiego. Obyczaje i strój są po dziś dzień powodem do dumy dla górali z Podhala. Tradycyjny ubiór nadal jest nadal charakterystycznym elementem uroczystości rodzinnych, kościelnych czy państwowych. Dawniej sporządzano go własnoręcznie w gospodarstwach domowych. Mieszkańcy całej gminy są znani z kultywowania góralskich tradycji. Doskonale zachowała się tu archaiczna gwara podhalańska, przeróżne zwyczaje i obrzędy, muzyka, taniec, śpiew oraz drewniana architektura i sztuka ludowa.
Informacje praktyczne
W Gliczarowie Górnym znajduje się kilkadziesiąt pensjonatów. Ponadto w miejscowości znajdziemy dwa sklepy oraz kawiarnię „U Steni” (mieszczącą się niedaleko stacji narciarskiej). Najbliższa apteka oraz przychodnia usytuowane są w Bukowinie Tatrzańskiej (4km od Gliczarowa) oraz w Białym Dunajcu (4,5km). Do Zakopanego można dojechać autobusami PKS (5x dziennie) oraz mikrobusami (6x dziennie). Dojazd do Białki Tatrzańskiej jest możliwy z przesiadką w Bukowinie Tatrzańskiej.
Dojazd
Do Gliczarowa Górnego można dojechać z Klina na Bukowinie Tatrzańskiej. Należy wyjechać od strony Poronina na rondo, po prawej stronie minąć drogę na Łysą Polanę, do centrum Bukowiny Tatrzańskiej i jechać tą drogą, która wiedzie lekko w górę obok Domu Wczasowego „Morskie Oko – w kierunku Olczańskiego Wierchu. Następnie skręcić w lewo przed kapliczką Brzezińskiego. Do centrum Gliczarowa dojedziemy po około 3,5 km.
Inna trasa wiedzie również z Nowego Targu. Stamtąd trzeba dotrzeć do Gronkowa, następnie skręcić na Groń-Leśnicę i skręcić w lewo obok kapliczki Brzezińskiego.
Ostania i najkrótsza droga (nie jest polecana zimą, z racji dużej ilości zakrętów i stromych podjazdów) prowadzi od Białego Dunajca. Jadąc od strony Nowego Targu, natrafimy na betonowy mostem w Białym Dunajcu, za którym należy skręcić w lewo. Następnie w prawo po ok. 0.5 km (tuż koło budynku Policji) i później pod górę. Po 3 km jesteśmy w centrum.
Odległości
18,2 km – do centrum Zakopanego
4,5 km – do Bukowiny Tatrzańskiej (rondo)
10,4 km – do najbliższego wejścia na teren TPN
13,6 km – do granicy ze Słowacją (Łysa Polana)
Autor tekstu: Marta Niewieczerzał
Zdjęcia: Jarosław Lipiński